Ճանապարհների մասին
Ես կարծում եմ, որ խնդիրը շատ ավելի բարդ է: Փորձեմ ներքևում շարադրել իմ մտքերն այս թեմայով, որոնք հիմնված են այլ քաղաքների փորձի ուսումնասիրության վրա (ու խոսքը չի գնում միայն մեգապոլիսների մասին՝ հաշվի է առնվել, օրինակ, ամերիկյան Սփրինգֆիլդ փոքր քաղաքում կիրառված էքսպերիմենտալ մեթոդների դրական փորձը, և այլն): Բայց, անկախ ամեն ինչից, հաշվի առեք, որ ես քաղաքային ինժեներիայի մասնագետ չեմ, ու կարող եմ սխալվել:
Նախ՝ Հայաստանում, ի տարբերություն զարգացած երկրների մեծ մասի, մայրուղիները մտնում են քաղաք ու վերածվում փողոցների ու պողոտաների: Բացատրեմ խնդիրը: Մայրուղիները նախատեսված են արագ Ա կետից Բ կետ հասնելու համար՝ իրենց արագության սահմանափակումը շատ ավելի բարձր է: Բնակավայրի ներսում, որտեղ կան խաչմերուկներ, հետիոտնների անցումներ, ավելի շատ ավտոմեքենաներ, արագության սահմանափակումն իջնում է: Արդյունքում մարդիկ մեծ արագությամբ մոտենում են բնակավայրին, ստիպված են արգելակել, իջեցնել արագությունը, հետո դուրս գալ բնակավայրից ու նորից արագանալ: Սա նախ առաջացնում է վթարի ռիսկային գոտի բնակավայրի մուտքի մոտ, հետո՝ իջեցնում մայրուղու էֆեկտիվությունը:
Խնդրից խուսափելու համար սովորաբար օգտագործվում է երկու երկու լուծում. bypass (շրջանցում), երբ մայրուղին նպատակային շրջանցում է բնակավայրի ճանապարհային համակարգը, և interchange (հատում), երբ հնարավորություն է ստեղծվում մայրուղուց անվտանգ ու արագությունն իջեցնելով մուտք գործել բնակավայրի ճանապարհային համակարգ: Ավելի պարզ ասած՝ ընդհանուր դեպքում մայրուղին իզոլացվում է բնակավայրի ճանապարհային համակարգից՝ պահպանելով իր շարունակականությունը: Մասնավոր դեպքերում մենք ստեղծում ենք կառավարելի, անվտանգ եղանակներ, որ մայրուղին միանա բնակավայրի ճանապարհային համակարգին:
Interchange-ների հարցում հատկապես շատ հետաքրքիր նորամուծություններ կան, օրինակ՝ diverging diamond interchange-ները.
Այս երկուսն ընդամենը փոքր մասն են մի մի խնդրի, որը հայտնի է որպես ճիշտ ճանապարհային հիերարխիա:
Նույն Երևանի օրինակի վրա. Երևանի ճանապարհային հիերարխիան ադեկվատ չի նման ծանրաբեռնվածության համար: Ավտոկայանատեղիների պակասը բերել է նրան, որ վեց գծանոց ճանապարհները, որոնք պիտի կրեին բարձր ծանրաբեռնվածություն, իրենց գծերից երկուսը տրամադրում են որպես կայանատեղի: Արդյունքում՝ ճանապարհի ոչ նպատակային օգտագործում, ցածր անցանելիություն և այլն:
Եթե հանրային տրանսպորտի մարշրուտների վերանայում տեղի ունենար, ու վեց գծանոց ճանապարհների առաջին գծերը ներկվեին նարնջագույն ու առանձնացվեին միայն հանրային տրանսպորտի, հրշեջ փրկարար/շտապ օգնության/ոստիկանության և այլ հանրային ծառայությունների օգտագործման համար՝ բացառելով կայանումը, զուգահեռ բարձրացնելով հանրային տրանսպորտի որակը, ծավալը, հուսալիությունը, կարճ ասած՝ հանրային ուղևորափոխադրումների լիարժեք ռեֆորմ, սա կփոքրացներ մասնավոր տրանսպորտի թե՛ նպատակահարմարությունը, թե՛ անհրաժեշտությունը, կապահովեր հանրային տրանսպորտի ու ծառայությունների հասանելիությունը՝ անկախ խցանումներից: Ու այո, լիքը մարդիկ, ովքեր նախընտրում են իրենց մասնավոր տրանսպորտը, երևի թշնամաբար անդրադառնային սրան: Բայց, գլոբալ առումով, քաղաքը կշահեր սրանից: Որովհետև քաղաքի ճանապարհային հիերարխիան պարզապես ադեկվատ չի ավտոմեքենաների նման քանակի համար: Ավտոմեքենաների քանակը պիտի պակասի:
Մեզ պետք է ճանապարհներին վթարային վիճակների ու խցանումների heatmap, որը ցույց կտա վիճակագրական ինֆորմացիա վթարների ու խցանումների մասին: Դրա հիման վրա պետք է գնահատել ինժեներական սխալները, որոնց պատճառով տեղի են ունենում վթարներ: Սա, օրինակ, Բրազիլիայի Պորտո Ալեգրե քաղաքի վթարների heatmap-ն է, որը թույլ է տալիս կանխատեսել վթարային ռիսկերը քաղաքի տարբեր մասերում.
Դնում ենք արագաչափեր ու տեսախցիկներ՝ առանց ունենալու վիճակագրական ինֆորմացիա, թե որտեղ են իրենք առավել պետքական: Կառուցում վերգետնյա անցումներ, որոնք վթարի, երկրաշարժի կամ ահաբեկչության դեպքում կարող են կաթվածահար անել ճանապարհային համակարգը, ու կառուցում իրենց նույնիսկ կենսական կարևոր մայրուղիների ու պողոտաների վրա: Կարմիր գծերով գծանշում կենսական կարևոր ճանապարհային տարածքները՝ ընդամենը քաղաքային բյուջեն լցնելու նպատակով, առանց կայանող վարորդներին ծառայություն տրամադրելու, գոնե անվտանգության տեսախցիկ լիներ:
Իմ առաջարկած լուծումներն էլ պահանջում են մեծ ֆինանսական ներդրումներ: Բավականին մեծ ֆինանսական ներդրումներ: Իսկ փողն, ինչպես գիտենք, ծառերի վրա չի աճում:
Ինչևէ, ես հուսով եմ, որ ճանապարհների կախագծման, կառուցման, շահագործման կառավարման համար պատասխանատու մարմինները հաշվի կառնեն իրենց նախորդների սխալներն ու գոնե կփորձեն թարմացնել իրենց տեխնոլոգիաները, կուսումնասիերն ուրիշների փորձն ու վերջապես կարգի կբերեն մեր ճանապարհների վիճակը:
Որովհետև այս պահին ամեն ինչ հոռի է:
Ողջ եղեք:
Comments
Post a Comment